Page 69 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi

?Yeni üretim teknolojilerinin ülkeye aktarılması ve bunun için döviz kazandırıcı faaliyetlere yönelme,

?Yeni üretim tekniklerini geliştirebilecek bir altyapıya ulaşmak için bilimsel gelişme ve Ar-Ge faaliyet-
lerine önem verilmesi,

?Ülkede nitelikli ve girişimci insan gücünün artırılması,

?Küçük tasarrufların toplanarak değerlendirilmesini sağlayacak bankaların oluşturulması,

?Biriken ferdi ve kurumsal tasarrufların oluşturduğu finansal kaynakları karlı yatırımlara aktarabilecek
finansal aracı kurumların (Yatırım Bankaları ve Fonları, Kalkınma ve Ticaret Bankaları) varlığı ve etkinliği.

Bu noktada finansal aracı kurumların önemine ilişkin ilave bir bilgiyi aktarmakta yarar görüyoruz. Bu
kurumlar tasarruf ve yatırım düzeyi ile ilgili olarak 4 avantaj sunarlar:

1. Vade uyuşmazlığını ortadan kaldırırlar. Genellikle küçük tasarruf sahipleri mevduatlarını kısa
vadeli olarak sunarlar. Halbuki yatırımcıların uzun vadeli kaynaklara ihtiyacı vardır. İşte bu noktada finansal
aracılar küçük ve kısa vadeli tasarruflardan, çok büyük tutarlı fon havuzları oluşturarak büyük risk oluşturmadan
uzun vadeli kredi verebilirler.

2. Finansal aracılar işlem maliyetlerini azaltırlar. Birbirleriyle aracı bir kurum olmadan karşılaş-
maları pek mümkün olmayan çok sayıda tasarrufçuyla büyük tutarda fona ihtiyacı olan bir yatırımcının dolaylı
biçimde buluşmasını sağlamış olurlar. Böylece hem zamandan hem maliyetten tasarruf sağlamış olurlar.

3. Birçok sektörle ilgili bilgi birikimi oluşturdukları için her bir projenin yapılabilirlik çalışmasını
daha düşük maliyetle ve daha doğru biçimde yapabilirler.

4. Yatırım projelerinin gerektirdiği sermaye tutarı bir birey veya tasarrufçu grubunun tasarruf tu-
tarlarını çok büyük ölçüde aşar. Böylece finansal aracı kurumlar tutar ve bölünemezlik sorunlarının aşılmasını
kolaylaştırırlar (Parasız, 2005: 224).

1.2. Kalkınmanın ve Sermaye Birikiminin Kaynakları

Sermaye birikimi için gerekli kaynakları yurtiçi ve yurt dışı kaynaklar ile dış ticaret yoluyla finansman
olarak üç başlıkta toplayabiliriz.

1.2.1. Yurtiçi Finansman Kaynakları

Yurtiçi finansman kaynaklarını tasarruflar ve iç borçlanma olarak iki grupta inceleyebiliriz.

1.2.1.1. Tasarruflar

Bir ülkede tasarruflar kişiler, işletmeler ve devlet tarafından yapılmaktadır. Kişilerin tasarrufu bir dö-
nemde elde edilen gelirin tüketilmeyen kısmı olarak ifade edilir. İşletme tasarrufu her yıl ayrılan amortisman
ve şirket karlarının dağıtılmayan kısmıdır. Devletin tasarrufu ise mal ve hizmet harcamaları ile sübvansiyon ve
transfer harcamaları toplamından daha fazla gelir (vergi ve diğer gelirler) yaratılan durumda oluşur (Karaduman,
1993: 37).

Burada, tasarrufların kalkınmaya destek olabilmesi için yatırım sermayesine dönüşmesi zorunluluğunu
özellikle vurgulamamız gerekir.

67