Page 89 - Layout 1
P. 89
tarih çevresi
Kuramın merkezinde yer alan içsel kuvvet fikri, bilim tarihinde uzun süreli bir etki yaratmış; farklı
kültürel ve coğrafi bağlamlarda yeniden yorumlanarak gelişmiştir. Özellikle İbn Sînâ’nın kasrî meyil kavramı,
yalnızca Aristoteles’e karşı bir alternatif sunmakla kalmamış, aynı zamanda Newton’un klasik mekanik
sistemine giden yolu da kavramsal olarak aydınlatmıştır. Bu bağlamda İmpetus Kuramı, deneysel bilimin
yükselişine zemin hazırlayan teorik bir geçiş alanı olarak değerlendirilebilir.
Tarihsel olarak bakıldığında, İmpetus Kuramı’nın evrimi bilimsel düşüncenin hiçbir zaman tek bir
medeniyetin, kültürün ya da zamanın ürünü olmadığını göstermektedir. Aksine, bilimsel bilgi, birbirini izleyen
kuşakların eleştirel katkılarıyla olgunlaşan ve evrensel ölçekte paylaşılan kolektif bir çabanın ürünüdür. Bu
çabanın izini sürmek, sadece geçmişin bilgisine ulaşmak anlamına gelmez; aynı zamanda bugünkü bilginin
nasıl oluştuğunu ve hangi düşünsel temeller üzerinde yükseldiğini kavramamıza da imkân tanır.
88
