Page 26 - Layout 1

tarih çevresi
etkinliklerini yürüten Rasadhâne-i Âmire, bu tarihte patlak veren 31 Mart Olayları esnasında binası ve âletleri
tahrip edildiği için çalışmalarını kısa bir süre durdurmak zorunda kaldı. 1910 yılında gözlemevinin yeniden
kurulması ve işletilmesi görevi dönemin önde gelen bilim adamlarından Mehmed Fatin Gökmen’e verdi.
Gökmen, Cumhuriyet Dönemi’ne kadar uzanan etkinlikleri sonucunda, Rasadhâne-i Âmire’yi geliştirdi ve 1935
yılında monte ettirdiği teleskop aracılığıyla gökbilim gözlemlerinin de düzenli bir biçimde yapılması sürecini
başlattı. Bu gözlemevi sonradan Kandilli Gözlemevi adıyla etkinliklerini sürdürdü. 1982 yılında da Kandilli
Rasathanesi, Boğaziçi Üniversitesi’ne bağlandı ve ismi Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Gözlemevi olarak
değiştirildi. Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırmaları Enstitüsü’nün Gözlemsel
Aygıtları arasında şu araçlar sayılabilir: Ekvatoryal Teleskop; 1947 yılından beri Güneş Fotosfer gözlemlerinde
kullanılmaktadır. Halley Kuyrukluyıldızı gözleminde de kullanılan bu teleskop, gezegen, uydu ve yıldız gibi
gök cisimlerinin fotoğraflarını çekebilme özelliğine sahiptir. Bunun dışında portatif teleskoplar ve çeşitli filtreler
de gözlemevinin envanterinde yer almaktadır.

Ankara Üniversitesi Kreiken Rasathanesi (Gözlemevi)
T15 Coude Teleskop Binası

(Altuğ Karadağ, Tahsin Ozun - Ankara Üniversitesi Gözlemevi, CC BY-SA 3.0,
httpscommons.wikimedia.orgwindex.phpcurid=16004439)

1960-1980 yılları arasında önemli bir gelişme de Ankara Üniversitesi Gözlemevi’nin açılmasıdır. 1958
yılında Ahlatlıbel Köyü yakınlarında gözlemevi kurma çalışmaları Kreiken’in girişimleriyle başlamış, Prof. E.
A. Kreiken tarafından 1963 yılında kurularak 26 Ağustos 1963’te NATO ve ARGE tarafından düzenlenen Yıldız
Sistemlerinin Yapısı adlı Uluslararası bir sempozyumla hizmete açılmıştır. Gözlemevi 1964’te bağımsız bir
araştırma enstitüsü olmuştur.

Ankara’ya 18 km uzaklıkta bulunan Ahlatlıbel tepesinde kurulan gözlemevinde, iki adet 30 cm çapında
Casegrain teleskopu, 15 cm çaplı Coude teleskopu, bir radyo teleskop, bir mikrometre ve iris fotometresi
kullanılmaktadır.

Gözlemevinde, genellikle 30 cm’lik teleskop kullanılarak çift yıldız sistemlerinin fotoelektrik gözlemleri

25