Page 38 - Layout 1
P. 38
tarih çevresi
Gri amber kaşalot balığının midesinde oluşur. Doğal yol ile dışarı atılır, okyanus yüzeyinde yüzer ve
sahillere vurur. Önceleri sahillerden toplanmıştır. 17.yüzyılda kaşalot balıkları batılılar tarafından avlanmaya
başlayınca hayvanın midesindeki amber (Beyaz amber) keşfedilmiştir .
Erkeklerinin boyu 20 m yi bulan Kaşalot balinası 17.yüzyıldan 20.yüzyıl sonuna kadar avlanmış, 1982’de
avlanması yasaklanmıştır.
Gri amber kalp yetmezliğine ve epilepsiye karşı kullanılmış.16. ve 17.yüzyıllarda kalbi ve beyni
güçlendirici ve afrodizyak olarak tanınmış.
20.yüzyılda sadece parfümeride, hem aroması için hem de fiksatör olarak kullanılmış.
Osmanlı imparatorluğu döneminde ilk eczanelerin açıldığı 18. Yüzyıldan itibaren ilaçlar, hekim reçetesine
göre ve her bir hasta için özel olarak hazırlanırdı. Bu usul uzun bir süre devam etmiştir
Osmanlılar döneminde ilaçlar bilhassa şerbet veya macun şeklinde kullanılırdı. 17. Yüzyılın ortalarından
itibaren etkili maddelerin kurs (pastil) şeklinde kullanılması büyük bir önem kazanmıştır. Bunlar içinde bilhassa
“Tenzu kursları” çok tanınmıştır. Tenzu kursları kırk kadar drog taşıyan preparatlardır. Kurslar, drogların ince
toz edildikten sonra gülsuyu ile yoğrulup, elde edilen hamurun, üzerinde yazı veya şekiller bulunan kalıplarda
basılması ile elde edilirler
19. yüzyılın başlarına kadar hemen bütün ilaçlar, hekim reçetesi uyarınca ve her bir hasta için özel olarak,
eczanelerde hazırlanıyordu. Aynı yüzyılın ikinci yarısından itibaren “hazır ilaçlar” (Spécialités pharmaceutiques)
tedavi alanına girerek büyük bir önem kazanmışlardır.
İlaç yapan kişi olan eczacı ilaç satan kişi durumuna gelmekten memnun olmamıştır.
Müstahzar ilaçlar hekimlik, halk sağlığı ve eczacılık mesleğine zarar veriyor ve yapanlara, haksız olarak,
büyük kazançlar sağlıyor, bu nedenlerle müstahzar ilaçlar ile mücadele etmek gerektiği fikrini savunurlar.
Ancak hastaların hazır ilaçlardan çok memnun olduğunu ve tercih ettiklerini görünce mücadeleden
vazgeçmişler ve eczanelerinin laboratuarında yurt dışından gelen hazır ilaçların benzerlerini yapmaya
başlamışlardır.
İlk Yerli Müstahzarları Hazırlayan Eczacılar:
Pierre Apéry - Büyük Eczahane
Noel Canzuch – İngiliz Eczahanesi
Adolphe Matcovich – Avusturya ve Macaristan Eczahanesi
Jean César Reboul – Büyük Paris Eczahanesi
Ecz.Hamdi Bey – Eczahane-i Hamdi
Eczacı Hamdi Bey eczanesinde yaptığı şu ilaçlar ile ünlenmiştir:
Kola Hamdi, Elixir digestif Hamdi, Kefir, Liqueur de Goudron, Dermophile,
Sirop Iodotannique Phosphaté.
36

